मास्कोको भोरोन्चोभ्स्की पार्कमा सप्ताहान्त

रुसको राजधानी ग्रीष्मकालमा हराभरा पार्कभित्रै रहेको महानगरी प्रतीत हुन्छ । नगरका राजमार्गहरुको अगलबगलमा रोपिएका रुखहरुको हरियालीलाई विभिन्न स्थानमा बनाइएका क्यारीहरुमा रोपिएका रङ्गीविरङ्गी फूलका बोटहरुले झन् मनमोहक  तुल्याइदिन्छन् ।

मास्कोको केन्द्रमा रहेको आर्बात सडकलाई सोभियतकालमै शहरी यातायातका साधनहरु गुडाउन रोक लगाएर मानिसहरुका लागि घुमफिर गर्ने विश्रामोद्यानमा परिणत गरिएको थियो भने पछिल्लो समयमा त अन्यत्र कतिपय केन्द्रीय सडकहरुलाई पनि आरामदेह मेचहरुले समेत सजाएर निकै मनमोहक नगरीय सुविधासम्पन्न विश्रामोद्यान तुल्याइएको छ । साँझपख बिजुली बत्तीहरुको झिलिमिली समेत देख्न पाइने हुँदा त्यहाँ घुमफिर गर्ने नगरवासीहरु र पर्यटकहरुको घुइँचो लाग्दछ । यसका अतिरिक्त मास्कोमा विश्वप्रसिद्ध केन्द्रीय गोर्की पार्कको भव्यताको त कुरै नगरौं, शहरका विभिन्न इलाकामा रहेका ठूला-साना सैयौं पार्कहरुमा पनि ग्रीष्मयाममा घुमफिर गर्नु निकै रमाइलो हुन्छ ।

मास्कोको केन्द्रस्थित अलेक्सान्द्रोभ्स्की बगैंचा

मास्कोको दक्षिण–पश्चिम क्षेत्रको जुन इलाकामा म बस्तछु त्यो निकै हराभरा छ । मेरो निवासस्थानको तीनैतिर पार्कहरु रहेका छन् । म बस्ने भवनको छेवैमा जुन पार्क रहेको छ त्यो भोरोन्चोभ्स्की पार्क भनिन्छ । त्यहाँ केटाकेटीहरुको लागि क्रिडास्थलसहित मन बहलाउने राम्रो व्यवस्था गरिएको छ भने उमेरदारहरुका लागि पनि मनोरञ्जन र आराम-विश्रामको सुव्यवस्था छ । त्यहाँका ५ वटा पोखरीहरुमध्ये ठूलो चाहिं पोखरीमा नौकाबहार समेत गर्न सकिन्छ । 

भोरोन्चोभ्स्की पार्कमा बालबाटिका

पार्कमा फूलका क्यारीहरुले सिंगारिएको उद्यानपथको अगलबगलमा आरामदायी बेन्चहरु राखिएका छन् । ग्रीष्मयाममा र हिउँदमा पनि यसै चिटिक्क परेको पार्कमा म अक्सर बिहान हावा खान र यदाकदा दिउँसो पनि घुम्न र आराम लिन जाने गर्दछु । यसै पार्कको एकातिर मेरो निवासस्थान छ भने अर्कोतिर डा. भीष्म आचार्यको निवासस्थान छ । ग्रीष्मयाममा हामी सपरिवार यसै भोरोन्चोभ्स्की पार्कमा घुमफिर गर्न जान्छौं र कतै एकान्तस्थल रोजेर रुखको छहारीमा बसेर विश्राम गर्दछौं । सप्ताहान्तमा अक्सर हामी त्यहाँ आराम गर्न पुग्दछौं…

सुसान्ना र भिष्म आचार्यका साथ कृष्णप्रकाश श्रेष्ठ

भोरोन्चोभ्स्की पार्कमा ५ जुलाई २०१५ .ा दिन अपरान्हमा पार्क घुम्न जाँदा (आइतवार) बैण्डबाजाको धून बजि  सुनियो र त्यसै धूनले तानेर हामीलाई केन्द्रीय चहुर सम्म पुर्यायो । त्यहाँ चहुरमा काज्जाक-पोशाकमा कम्मरमा तरवार भिरेका र हातमा रङ्गीचङ्गी झण्डा बोकेका घोडचढीहरु देखिए भने चहुरको चारैतिर दर्शकको रुपमा त्यहाँ सप्ताहान्त मनाइरहेका मास्कोवासीहरुको भीड जम्मा भइसकेको थियो ।

भोरोन्चोभ्स्की पार्कमा घोड्चढीहरूको पंक्ति

सुरुमा नेपाली पाठकवृन्दलाई काज्जाकहरुकै संक्षिप्त परिचय दिन चाहन्छु । स्वतन्त्रताप्रेमी काज्जाक समूह स्लाभमूलको एक यस्तो सामाजिक समुदाय हो जो पन्द्रौं–सत्रौं शताब्दीमा रुस साम्राज्यको छेउछाउतिर केन्द्रित थियो र पछि अन्यत्र पनि फैलियो । यो जनसमूह  सुरुमा रुस र वर्तमान युक्रेनको स्तपी तथा वनप्रदेशतिर स्वच्छन्द जीवन बिताएर बस्ने गर्दथ्यो । शिकार खेल्नुका साथै खेतीपातीमा समेत संलग्न यो जनसमूह स्वच्छन्दताप्रेमी र लडाकू चरित्रको पनि हुनाले जारकालीन रुसमा कज्जाकहरुलाई सीमान्त रक्षाको जिम्मा लगाइएको थियो । रुस साम्राज्यमा काज्जाकहरुका प्रतिनिधिहरुबाट गठित सैनिक टुकडीहरुले टर्कीका सुल्तानविरुद्ध युद्धलगायत विभिन्न संग्रामहरुमा पनि भाग लिएका थिए । सन् १९३० को दशकतिर सोभियत नेतृत्वले काज्जाक समुदायलाई नृवंशात्मक सांस्कृतिक समूहको रुपमा मान्यता प्रदान गरेको थियो । यस तथ्यले काज्जाकहरुको माझमा सोभियत सत्ताप्रति विश्वास जागेको थियो । आक्रामक जर्मन सेनाको विरुद्ध महान् देशभक्तिपूर्ण युद्ध (सन् १९४१-१९४५) मा काज्जाकहरुले ठूलो वीरताको प्रदर्शन गरेका थिए ।

काज्जाक जिगित-योद्धा

गतः ५ जुलाईका दिन चाहिं भोरोन्चोभ्स्की पार्कमा महान् देशभक्तिपूर्ण युद्धमा विजयप्राप्तिको ७० वर्ष पूरा भएको सन्दर्भमा क्रेमलिनको अश्वारोहण स्कूलका उत्कृष्ट घोडचढीहरु काज्जाकको भेषमा आफ्नो कलाको प्रदर्शन गर्न भेला भएका रहेछन् । सर्वप्रथम घोडचढीहरुले  मास्कोदेखि सेभास्तोपोल (क्रिमिया) सम्म र कीभ (युक्रेन) देखि मीन्स (बेलारूस) सम्मका अर्थात् पूर्व सोभियत संघका सबै वीरनगरीहरुको झण्डा फहराउँदै घोडा कुदाएका थिए । घोडा दौडाउँदै तरवार चलाउने खेल आदिजिगित–योद्धाको सामरिक कलाको पनिप्रदर्शन गरिएको थियो । हरेक अश्वारोहीप्रदर्शनको समयमा माइकबाट रुसको सामरिक विजयको वर्णन पनि सुनाइँदै थियो । क्रेमलिनका घोडचढीहरुको विभिन्न प्रदर्शनको साथै दर्शकहरुले तालीबजाएर समर्थन र कृतज्ञता जनाउने गरेका थिए । त्यतिखेर म त्यहाँ हाम्रो घोडेजात्राको सम्झनामा डुविरहेको थिएँ भने डां भीष्म आचार्य त्यो रमाइलो घोडचढी खेलको फोटो खिच्नमा व्यस्त थिए ।

दर्शकहरू   काज्जाकहरूको शौर्य-प्रदर्शन हेर्दै

यस छोटो लेखमा नेपाली पाठकवृन्दलाई मास्कोमा ग्रीष्मयामको घमाइलो दिनमा कसरी सप्ताहान्त मनाइन्छ भन्ने पूरा झलक दिने लक्ष राखिएको छैन । रुसी भाषामा दाचा भनिने गाउँघरतिर रहेको ग्रीष्मकालीन कटेज र करेसोबारी हुने मास्कोवासीहरु पूरै ग्रीष्मयाम वा सप्ताहान्त अक्सर त्यही बिताउँछन् भने यस्तो दाचा नहुनेहरु पनि गाडीमा मास्कोबाहिरको रमणीय प्राकृतिक स्थलमा सानोतिनो पिकनिक मनाउँछन् वा कुनै नदीतटको बगरमा घाम ताप्न जान्छन् । यसलाई रुसीहरुले सौर्यस्नानको संज्ञा दिएका छन् । मेरो निवासस्थाननेरको भोरोन्चोभ्स्की पार्कलगायत मास्कोका विभिन्न पार्कहरुमा वा जलाशयको किनारामा पनि मानिसहरु सौर्यस्नान गर्दछन् । मास्को र रूसका अन्य नगरहरूमा पनि  ग्रीष्मयामको न्यानो वातावरणमा आ–आफ्नो रुचिअनुसार सप्ताहान्त मनाउने अरु पनि उपायहरुको अवलम्बन गर्न सकिन्छ ।

भोरोन्चोभ्स्की पार्कको घोडेजात्रा (५.०७.२०१५)

फोटो–सौजन्य :  डा. भीष्म आचार्य